Syczek (Otus scops)

Identyfikacja:

Jedna z najmniejszych sów Europy, niewiele większa od drozda,  o całkowitej długości ciała do 21cm, smukłej i prostej sylwetce, wadze do 100g (jesienią waga syczków może osiągać 145g). Ogon krótki, skrzydła długie i wąskie o rozpiętości do 55cm. Głowa duża zakończona uszami z piór, proporcjonalnie większymi  niż u uszatki, przypominającymi rogi, które jednak, w zależności od stanu emocjonalnego sowy, mogą być całkowicie niewidoczne. Niebieskawo-czarny , krótki i wyraźnie zakrzywiony dziób w dużej mierze pokryty piórami. Upierzenie szarobrązowe z czerwonobrązowymi odcieniami i jasnymi podłużnymi plamkami.  Doskonale maskujące, sprawia, że na tle kory drzewa syczek jest prawie niezauważalny. Oczy syczka mają znaczne rozmiary, tęczówka ma kolor żółty. Lot prostolinijny o dużej zwinności podczas polowań.

Możliwość pomylenia z pójdźką, która jest minimalnie większa, nie posiada „uszu” z piór, ma bardziej krępą sylwetkę, mniej wyraźną szlarę i posiada białe cętkowanie na spodzie ciała.

Zachowanie:

Gatunek nocny, najbardziej aktywny po zachodzie słońca do północy. Dzień spędza w ukryciu na drzewie w pobliżu pnia, w dziupli lub gęstym listowiu. Ptak zwykle mało płochliwy. Poluje głównie na owady na ziemi, często z zasiadki, jak i w powietrzu podczas aktywnego lotu patrolowego.  Zdarza mu się polować na owady w pobliżu lamp.

Głos:

Monotonne jednosylabowe gwizdy (kjuuut) zbliżone do głosu sóweczki, powtarzane co 2-4 sek., słyszalne z odległości około 1km. Samiec odzywa się od maja do początku lipca z wysoko wyniesionych punktów okolicy.

Pokarm:

Główny skład diety to bezkręgowce, przede wszystkim owady, ale także pająki, dżdżownice itp. Ssaki stanowią nikły procent pokarmu syczka.

Wypluwka:

Niewielkich rozmiarów: 18-37×9-17 mm. Szybko ulega rozkładowi ze względu na duży udział chitynowych pancerzyków owadów.

Biotop:

Gatunek związany z otwartymi lub półotwartymi przestrzeniami z rozproszonymi drzewami. Niewielkie lasy, tereny uprawne z zadrzewieniami śródpolnymi, parki, przydrożne aleje drzew, stare sady. W rejonach górzystych zajmuje głównie otwarte południowe lub zachodnie stoki. Stwierdzany także w osadach ludzkich.

Lęgi:

Syczek gnieździ się w dziuplach starych drzew i skrzynkach lęgowych, rzadziej w otworach w ścianach budynków lub opuszczonych gniazdach innych ptaków. Jaja składa późną wiosną w liczbie 3-6 sztuk. Inkubacja trwa 3 tygodnie. Po wykluciu młode przebywają w gnieździe przez około 3 tygodnie, po czym opuszczają miejsce lęgowe, nie potrafiąc jeszcze latać. Karmione są przez rodziców przez kolejne 6-8 tyg. aż do usamodzielnienia.

Rozmieszczenie:

Syczek jest migrantem długodystansowym. Zimę spędza na południe od Sahary. Przylatuje do Europy w drugiej połowie kwietnia, odlatuje do Afryki pod koniec sierpnia i we wrześniu. W Polsce spotykany sporadycznie, choć w ostatnich latach częściej. W 2013 roku na Nizinie Mazowieckiej stwierdzono kopulującą parę. Wskazane jest przeprowadzenie poszukiwań syczka w południowo-wschodniej części kraju, gdzie w pobliżu występuje populacja słowacka.

Zagrożenia:

Chemizacja rolnictwa i zmiana sposobów jego użytkowania, utrata miejsc lęgowych poprzez wycinanie starych, dziuplastych drzew. Drapieżnictwo.

Status ochronny:

Gatunek objęty ochroną gatunkową ścisłą.