Lęg płomykówek Tyto alba w dziupli!

Płomykówka jest gatunkiem związanym z osiedlami ludzkimi. Występuje przede wszystkim w krajobrazie rolniczym, ale można ją spotkać także w miastach. W Polsce jej populacja określana jest na 1000-1500 par. Jednak wydaje się, że jest ona niedoszacowana. Nasze badania, głównie w Polsce zachodniej oraz na pograniczu Mazowsza z Lubelszczyzną, a także dane  z Atlasu Sów Polski oraz Monitoringu Sów Krajobrazu Rolniczego wskazują, że jej populacja może być większa. Oczywiście gatunek ten mocno uzależniony jest od gryzoni i w zależności od ich liczebności, populacja płomykówki ulega silnym fluktuacjom.
Płomykówka w naszym kraju gniazduje w budynkach, uzależniona jest zatem od ich dostępności. Zajmuje przede wszystkim wieże i strychy kościelne, wieże ratuszowe, wentylatory bloków mieszkalnych, wieże transformatorowe, stodoły, gołębniki. Tak było do tej pory. Teraz do tej listy dołączył w końcu oczekiwany lęg w dziupli! To pierwszy w Polsce potwierdzony lęg w takim miejscu.
W okolicach Łodzi, w miesiącach lipiec-wrzesień 2020 roku, Sławomir Wasiak obserwował lęg z 5 pisklętami w dziupli w lipie na wysokości ok. 4-5 metrów. Wcześniej dorosłe płomykówki gniazdowały w pobliskim kościele, jednak z nieznanych przyczyn ptaki straciły lęg. Tym razem ptaki z sukcesem wyprowadziły swoje potomstwo. Wkrótce cała ta sytuacja będzie opublikowana. Do tej pory mieliśmy jedynie podejrzenia takich lęgów. W 2019 roku, w dolinie Warty (woj. lubuskie), pojedynczy dorosły osobnik, często przebywał przy dziupli w wysokiej wierzbie (inf. S. Rubacha). Nie udało się jednak potwierdzić lęgu. W bieżącym roku, w powiecie miechowskim (woj. małopolskie), para dorosłych płomykówek wlatywała do dziupli w wierzbie (inf. M. Wąsiński, Sz. Beuch, R. Gwóźdź). Kontrola dziupli wykazała jednak tylko pióra i wypluwki. W tym przypadku może dojść do lęgów w kolejnych latach.

Jak niezwykła jest to sytuacja może świadczyć to, że jedynie Paul Kollibay w swojej książce  „Die Vogel der Preussischen Provinz Schlesien” z 1906 roku napisał: „płomykówka bardzo rzadko wybiera dziuplę w drzewie jako miejsce lęgowe”. Nie znamy jednak szczegółów, czy były to konkretne przypadki, czy tylko ogólne stwierdzenie o możliwości takich lęgów. W podobnym tonie pisał wcześniej także Władysław Taczanowski  w „Ptakach Krajowych” (1882 r.). W kolejnych publikacjach (do czasów obecnych) nie znajdziemy nic na ten temat, a wręcz Jan Sokołowski w książce „Ptaki Ziem Polskich” z 1972 rku  zaznaczył, że takich lęgów na terenie naszego kraju nie było. Można zatem śmiało stwierdzić, że jest to pierwszy w Polsce przypadek lęgu płomykówki w dziupli. Przynajmniej pierwszy opisany.
W Europie lęgi płomykówek w dziuplach należą do częstszych przypadków. W Wielkiej Brytanii w ubiegłym wieku, takie lęgi stanowiły nawet 43% z 915 zarejestrowanych. Gniazda płomykówek w drzewach stwierdzane były także w innych krajach, w Holandii i Niemczech.

Zdjęcia: Krzysztof Kijanowski

Tekst: Sławek Rubacha

Podziel się! Share!00