Rodzina płomykówkowatych (Tytonidae) to jedna z dwóch dziś istniejących rodzin sów (Strigiformes). Płomykówki mają lżejszą budowę i dłuższe nogi niż puszczykowate (Strigidae) choć wśród prehistorycznych gatunków były i takie które osiągały rozmiary puchaczy (np. płomykówka bahamska Tyto pollens). Asymetryczne otwory uszne i zbierająca fale dźwiękowe szlara w kształcie serca wskazują, że są to sowy wybitnie nocne. Zarówno skamieniałości jak i wiedza dotycząca biologii dzisiejszych gatunków potwierdzają, że płomykówki ewoluowały razem z gryzoniami, które są ich główną zdobyczą. Nawet istnienie gigantycznych, prehistorycznych form było możliwe tylko dzięki istnieniu „przerośniętych” gryzoni. Niestety płomykówki to wciąż bardzo słabo poznane ptaki. Tak naprawdę nawet nie wiadomo ile gatunków dziś istnieje – różne źródła naukowe podają liczby od 18 do 31. Szczególnie tajemnicze są formy zamieszkujące Karaiby. Niektórzy autorzy uważają je za podgatunki żyjącej w Polsce płomykówki zwyczajnej Tyto alba, inni za podgatunki (dawnej) płomykówki amerykańskiej Tyto furcata (która także bywa uważana za podgatunek p. zwyczajnej) a jeszcze inni sugerowali, że są odrębnymi gatunkami. Te ostatnie opinie potwierdzają wyniki badań, które właśnie zostały opublikowane na łamach periodyku Zootaxa.
Naukowcy przeanalizowali prehistoryczne szczątki karaibskich płomykówek a ponadto okazy należące do dziś żyjących form. Ich badania znacznie zmieniają istniejącą systematykę i powiększają liczbę znanych gatunków. Autorzy potwierdzają rangę odrębnych gatunków dla 2 dotychczasowych podgatunków – Tyto furcata (do tej pory znana jako płomykówka amerykańska) z Kuby, Jamajki i Kajmanów oraz płomykówka antylska T. insularis z Małych Antyli. To jednak nie koniec zmian. Jako odrębny gatunek Tyto tuidara autorzy proponują też traktować płomykówki z kontynentalnej cz. Ameryki Płn. No i na koniec wyróżniają zupełnie nowy prehistoryczny gatunek małej płomykówki Tyto maniola z Kuby, którego szczątki datowane są na 41000 – 19400 lat temu. Te odkrycie znacznie powiększa liczbę znanych gatunków sów z Kuby. W plejstocenie obok siebie żyło tam aż 5 gatunków płomykówek (p. bahamska T. pollensp. karaibska T. noelip. kubańska T. cravesaeT. furcata i T. maniola), największy znany nauce puchacz – puchacz kubański Bubo osvaldoi, 2 gatunki największych znanych nauce sów z rodzaju Ornimegalonyxpuchaczyk kubański Pulsatrix arredondoi, a na dodatek 6 współcześnie żyjących gatunków. Daje to sumę 15 gatunków na jednej wyspie (choć wtedy nieco większej niż obecnie) w tym największe sowy znane nauce. Trzeba też pamiętać, że równie bogaty był świat dziennych drapieżników. Koegzystencja tylu dziennych i nocnych drapieżców musiała być możliwa głównie dzięki istnieniu wielu gryzoni (w tym dużych), ssaków owadożernych oraz naziemnych leniwców. Mimo to aż trudno uwierzyć w takie zróżnicowanie na jednej wyspie.
Za pewne artykuł spowoduje istotne zmiany w polskim i angielskim nazewnictwie rodziny płomykówek.

Ilustracja przedstawia przypuszczalny wygląd wymarłej płomykówki bahamskiej – Tyto pollens oraz porównanie elementów kostnych z analogicznymi u T. furcataTyto maniola była o ponad połowę mniejsza od p. bahamskiej. Oba gatunki, razem z 3 innymi zamieszkiwały prehistoryczną Kubę, lecz do dziś przetrwał tylko jeden – Tyto furcata.


Tekst:
Piotr Gryz

Podziel się! Share!Share on Facebook0Share on Google+0Tweet about this on Twitter

Przekaż 1,5% podatku na ochronę sów

Stowarzyszenie Ochrony Sów jest ogólnopolską organizacją wyspecjalizowaną w ochronie sów. Naszym priorytetem jest ochrona tej grupy ptaków, jednak nasze działania ukierunkowane są także na edukację oraz badania.
Wesprzyj nasze działania wpłacając 1,5% podatku!

STOWARZYSZENIE OCHRONY SÓW
KRS: 0000285376

Więcej tutaj.

Atlas Sów Polski

atlas.sowy.sos.pl

Największa baza gromadząca obserwacje żywych i martwych sów oraz śladów ich obecności w Polsce. Zgłoś swoje obserwacje!

» Przejdź do: atlas.sowy.sos.pl

Partner BizneSowy

Zapoznaj się z regulaminem naszego programu partnerskiego.

» Przejdź do strony Programu

Dołącz do nas już teraz

Twoje członkostwo i aktywność w Stowarzyszeniu pomoże zachować przyrodę, chronić populacje sów i szerzyć wiedzę o tych wspaniałych ptakach. Przyłącz się do nas.

Zostań członkiem SOS »

© 2016 Wszystkie prawa zastrzeżone. Wykonane przez Tru studio